นักกฎหมายต้องรู้ EU AI Act กับผลกระทบต่อธุรกิจดิจิทัล

Student blog — 25/09/2025

นักกฎหมายต้องรู้! EU AI Act จะส่งผลกระทบอย่างไรกับธุรกิจ? เรียนกฎหมายวันนี้ เพื่อเข้าใจเทคโนโลยีแห่งอนาคต

#คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย #กฎหมาย AI #เรียนกฎหมาย AI ที่ไหนดี #กฎหมายยุคดิจิทัล #AI กับความรับผิดทางกฎหมาย #นิติศาสตร์ยุคใหม่ #นักกฎหมายเทคโนโลยี #เรียนกฎหมายธุรกิจดิจิทัล

ในยุคที่ AI กลายเป็นส่วนหนึ่งของชีวิตและธุรกิจ ไม่ว่าคุณจะเปิดร้านค้าออนไลน์ ใช้แชทบอตตอบลูกค้า หรือให้ AI สร้างภาพ-เขียนโค้ด คุณอาจต้องปฏิบัติตามกฎหมายที่เรียกว่า EU AI Act ซึ่งเป็นกฎหมายใหม่ของสหภาพยุโรปที่ออกแบบมาเพื่อ “ควบคุม” การใช้ AI ให้ปลอดภัย โปร่งใส และเคารพสิทธิมนุษยชน

แต่กฎหมายนี้ไม่ได้มีผลแค่ในยุโรป! แม้คุณอยู่ในประเทศไทย ถ้าธุรกิจของคุณมีลูกค้าในยุโรป ก็อาจเข้าข่ายต้องปฏิบัติตาม EU AI Act ด้วย แล้วนักกฎหมายต้องเตรียมตัวอย่างไร? บทความนี้จะสรุปให้อ่านง่าย พร้อมตารางเปรียบเทียบให้เข้าใจชัดเจน

✅ EU AI Act คืออะไร?

เป็นกฎหมายควบคุมการใช้ AI ฉบับแรกของโลกในระดับ “บังคับใช้ทางกฎหมาย”
คาดว่าจะเริ่มบังคับใช้ช่วงครึ่งหลังของปี 2025
ใช้กับทั้งผู้ให้บริการ AI ในยุโรปและนอกยุโรป ที่นำ AI ไปให้บริการในประเทศสมาชิก EU

📊 ตารางสรุป: AI แบบไหนบ้างที่ EU กำกับดูแล?

ระดับความเสี่ยงของ AI	ตัวอย่าง AI	สิ่งที่ธุรกิจต้องทำ
1. ความเสี่ยงที่รับไม่ได้ (Unacceptable risk)	AI ที่เก็บภาพใบหน้าจากอินเทอร์เน็ตเพื่อสร้างฐานข้อมูล (เช่น Clearview AI)	ห้ามใช้เด็ดขาด ถือว่าละเมิดสิทธิมนุษยชน
2. ความเสี่ยงสูง (High-risk AI)	AI ที่ใช้ตัดสินการยอมรับผู้ลี้ภัย หรือ AI ที่ใช้ในโรงพยาบาล	ต้องมีการ ประเมินความเสี่ยง, ลงทะเบียนกับหน่วยงาน, ทดสอบความแม่นยำ, ตรวจสอบการป้องกันข้อมูล, จัดให้มี oversight
3. ความเสี่ยงต่ำ (Low-risk AI)	ChatGPT, AI แนะนำสินค้า	แสดงความโปร่งใส เช่น แจ้งให้ผู้ใช้รู้ว่า “นี่คือ AI ไม่ใช่มนุษย์”

🔎 เคสตัวอย่างที่ทำให้ EU จริงจังกับการกำกับ AI
📌 Clearview AI Case (UK, 2022)
บริษัทสัญชาติอเมริกันสร้างระบบจดจำใบหน้าระดับโลกจากการเก็บภาพของผู้คนจากอินเทอร์เน็ต โดยไม่ขออนุญาตจากเจ้าของข้อมูล
ผลลัพธ์?
👉 ถูกปรับ 7.5 ล้านปอนด์โดยสำนักงานคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคลแห่งสหราชอาณาจักร (ICO UK)
ข้อหาคือ: ขาดความโปร่งใส (Transparency) และไม่มีฐานกฎหมายรองรับการเก็บข้อมูล (Lawful Basis)

🛡 หลักการคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคลที่เกี่ยวข้องกับ AI (Privacy + AI = เรื่องใหญ่!)
ในกระบวนการทำงานของ AI โดยเฉพาะ AI ที่สร้างเนื้อหาเองได้ (Generative AI) เช่น เขียนบทความ สร้างภาพ หรือสรุปเอกสาร อาจมีการใช้ข้อมูลส่วนบุคคลแฝงอยู่ทุกขั้นตอน

💡 หลักการที่ใช้ในกระบวนการพัฒนา AI (Vertical Privacy Principles)

ต้องคำนึงถึง ความโปร่งใส (Transparency)
มี จุดมุ่งหมายชัดเจน (Purpose Limitation)
เก็บข้อมูลเท่าที่จำเป็น (Data Minimisation)
ป้องกันข้อมูลรั่วไหล (Security)
เคารพสิทธิของเจ้าของข้อมูล (Data Subject Rights)

🧩 หลักการที่ใช้ในทุกกระบวนการ (Horizontal Privacy Principles)

“Privacy by Design” คือ ออกแบบ AI โดยให้ความเป็นส่วนตัวเป็นหัวใจหลักตั้งแต่ต้น
ต้องมีระบบควบคุมข้อมูล (Data Governance) ที่ครอบคลุมทั้งด้านเทคนิคและจริยธรรม

⚠️ ความท้าทายในการกำกับ AI

ความท้าทาย	รายละเอียด
1. ใช้หลักความเป็นส่วนตัวกับระบบ AI ยุคใหม่ได้ยาก	เพราะ AI สามารถเก็บข้อมูลจำนวนมากพร้อมกันแบบเรียลไทม์ จึงอาจละเมิดหลักการ “เก็บเท่าที่จำเป็น” ได้ง่าย
2. ผู้ควบคุมข้อมูลส่วนบุคคลยังไม่พร้อมกับโลก AI	DPO หรือผู้คุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคลอาจยังไม่มีความเข้าใจด้านเทคนิคของ AI อย่างเพียงพอ ต้องมีการพัฒนาองค์ความรู้ใหม่ร่วมกับนักกฎหมาย

🧑‍⚖️ แล้วนักกฎหมายต้องเตรียมตัวยังไง?

✅ ศึกษากฎหมายระหว่างประเทศเกี่ยวกับ AI และข้อมูลส่วนบุคคล เช่น GDPR และ EU AI Act
✅ เข้าใจหลักจริยธรรมของ AI เช่น ความโปร่งใส ความเป็นธรรม และความรับผิดชอบ
✅ ทำงานร่วมกับนักเทคโนโลยีเพื่อออกแบบระบบที่ทั้ง “ถูกกฎหมาย” และ “ปลอดภัย”

🎓 อยากเป็นนักกฎหมายที่กำกับดูแล AI ได้ เรียนที่ไหนดี?

คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย เปิดโอกาสให้นักเรียนรุ่นใหม่เรียนรู้กฎหมาย พร้อมเข้าใจเทคโนโลยี

เรียนรู้ทั้งกฎหมายแพ่ง อาญา และกฎหมายไซเบอร์
เสริมความรู้ด้าน AI Governance, Data Protection, และกฎหมายระหว่างประเทศ
ได้ฝึกวิเคราะห์เคสจริง พร้อมลงมือทำในโลกเทคโนโลยี

📢 หากคุณคือคนรุ่นใหม่ที่สนใจอนาคตของกฎหมายและเทคโนโลยี อย่ารอช้า!
📍 สมัครเรียน นิติศาสตร์ ม.หอการค้าไทย วันนี้ แล้วมาเป็น “นักกฎหมายแห่งอนาคต” ที่โลกธุรกิจกำลังต้องการ!

📥 สอบถามเพิ่มเติม
🌐 ดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่: law.utcc.ac.th
📌 ID Line : 0953675508
📌 IG : law_utcc
📌Facebook: UtccLawSchool
มาเป็นครอบครัวหอการค้าด้วยกัน
📌สมัครเรียนง่ายได้ 3 ช่องทาง
– สมัครเรียนออนไลน์ Line : @utcccare (อย่าลืม @) https://lin.ee/x53Mxlf หรือ https://admissions.utcc.ac.th/ *สมัครแล้วอย่าลืมทักไลน์นะ
– สมัครด้วยตนเองที่ ศูนย์รับสมัครนักศึกษาใหม่ ม.หอการค้าไทย อาคาร 24 (อาคารสัญลักษณ์) ชั้น 2 ตั้งแต่เวลา 08.30 – 17.00 น.
📌พิกัดการเดินทาง: https://goo.gl/maps/JEY6UvPL8Qh8NyyM9

สอบถามเพิ่มเติม
ศูนย์รับสมัครนักศึกษาใหม่ ม.หอการค้าไทย
โทร 02-697-6969

บทความโดย: นาซีฟะห์ โตะเจะ นักวิจัยสถาบัน APaR
คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย
Email: [email protected]