มหาวิทยาลัย ขอน้อมรำลึกในพระมหากรุณาธิคุณของ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระนามราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง

คณะนิติศาสตร์ UTCC ชวนเข้าใจ AI กับกฎหมายแข่งขันทางการค้า ผ่านตัวอย่างในชีวิตประจำวัน

Student blog — 28/11/2025

AI UTCC
คณะนิติศาสตร์ UTCC ชวนเข้าใจ AI กับกฎหมายแข่งขันทางการค้า ผ่านตัวอย่างในชีวิตประจำวัน
ทำไม AI กับกฎหมายแข่งขันทางการค้าในชีวิตประจำวันถึงใกล้ตัวกว่าที่คิด

#คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย #กฎหมาย AI #เรียนกฎหมาย AI ที่ไหนดี #กฎหมายยุคดิจิทัล #AI กับความรับผิดทางกฎหมาย #นิติศาสตร์ยุคใหม่ #นักกฎหมายเทคโนโลยี #เรียนกฎหมายธุรกิจดิจิทัล

ทุกครั้งที่คุณเรียกรถผ่านแอป สั่งอาหาร ดูราคาตั๋วเครื่องบิน หรือเห็นเว็บซื้อขายสินค้าที่มีการจัดอันดับร้านใหนมาก่อน ร้านใหนมาทีหลัง—เบื้องหลังมักมี อัลกอริทึม และ/หรือ AI ที่ช่วยตัดสินใจแทนธุรกิจอยู่เสมอ คำถามคือ ตัดสินใจแบบนี้ “ยุติธรรมหรือไม่…และผิดกฎหมายไหม?” วันนี้ คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยหอการค้าไทยจะพาคุณเข้าใจ กฎหมายแข่งขันทางการค้า ฉบับย่อยง่าย ผ่านตัวอย่างรอบตัว และมี ขั้นตอน Step-by-step ให้คุณตรวจเช็คได้ทันที
กฎหมายแข่งขันทางการค้าคืออะไร
หัวใจของกฎหมายแข่งขันทางการค้า คือ ทำให้ตลาดแข่งขันกันอย่างเป็นธรรม ไม่ให้มีการตกลงร่วมกันทำราคา แบ่งลูกค้า กีดกันคู่แข่ง หรือใช้อำนาจเหนือตลาดเอาเปรียบผู้บริโภค
ผู้ที่มีบทบาทสำคัญในประเทศไทย ได้แก่ คณะกรรมการการแข่งขันทางการค้า (กขค.) ภายใต้ พระราชบัญญัติการแข่งขันทางการค้า พ.ศ. 2560
3 สถานการณ์ “AI ใกล้ตัว” ที่เกี่ยวข้องกับกฎหมายการแข่งขันทางการค้า
  • Dynamic Pricing & Algorithmic Collusion
    ระบบตั้งราคาผันผวนตามดีมานด์–ซัพพลาย (เช่น ค่าโดยสาร หรือราคาห้องพัก) เป็นกลยุทธ์ปกติทางการตลาดรูปแบบหนึ่ง แต่ถ้าอัลกอริทึมของหลายบริษัท เรียนรู้กันเอง หรือมีการส่งสัญญาณการปรับราคาระหว่างกัน จนราคาเคลื่อนไหวเหมือนนัดกัน แม้ไม่มีการตกลงกันผ่านมนุษย์โดยตรง ก็อาจถูกตั้งคำถามว่าเข้าข่ายตกลงราคาร่วมกัน (หรืออาจเรียกได้ว่า “ฮั้วผ่านอัลกอริทึม”) อันเป็นการขัดต่อหลักกฎหมายการแข่งขันทางการค้าได้
  • Personalized Pricing หรือการกำหนดราคารายบุคคล
    การค้นหาสินค้าหรือบริการชนิดเดียวกัน แต่ราคาแตกต่างกัน เนื่องจากระบบคำนวณจากพฤติกรรม/ทำเล/อุปกรณ์ บางกรณีเป็นกลยุทธ์ธุรกิจได้ แต่ถ้าบริษัทใช้ความได้เปรียบจากการครองตลาดอันทำให้บริษัทมีข้อมูลของผู้ใช้จำนวนมากเพื่อ เลือกปฏิบัติอย่างไม่เป็นธรรม ทำให้คู่แข่งเข้าแข่งขันไม่ได้ หรือผู้เล่นรายใหม่ไม่สามารถเข้ามาแข่งขันในตลาด อาจเจอปัญหาได้
  • Self-Preferencing บนแพลตฟอร์ม
    แพลตฟอร์มขนาดใหญ่ที่เป็นผู้ครองตลาดที่เป็น “สนามแข่ง” และ “นักแข่ง” พร้อมกัน (เช่น ขายของเองด้วย) ถ้าดันสินค้าตัวเองขึ้นอันดับเหนือคู่แข่ง และลดอันดับคู่แข่ง แบบไม่โปร่งใส อาจมีประเด็นเรื่องการกีดกัน
Step-by-step สำหรับผู้บริโภค: ใช้แอปยังไงให้ปลอดภัยและแฟร์
ขั้นที่ 1: เทียบราคาแบบฉลาด

เช็กราคาหลายแอป/หลายเวลา ลองเปิดโหมดไม่ระบุตัวตน (incognito) เพื่อลดอิทธิพลการเก็บคุกกี้

ขั้นที่ 2: อ่านเงื่อนไขการจัดอันดับ

ดูว่าร้าน/สินค้าที่ขึ้นบน ๆ มี “สปอนเซอร์” หรือไม่ และมีคำอธิบายอันดับไหม

ขั้นที่ 3: จัดการข้อมูลส่วนบุคคล

ปรับสิทธิ์การติดตามโฆษณา ลบคุกกี้ที่ไม่จำเป็น ลดการให้สิทธิ์เข้าถึงพิกัด

ขั้นที่ 3: จัดการข้อมูลส่วนบุคคล

ปรับสิทธิ์การติดตามโฆษณา ลบคุกกี้ที่ไม่จำเป็น ลดการให้สิทธิ์เข้าถึงพิกัด

ขั้นที่ 4: สังเกต “ราคาพุ่งพร้อมกัน” แบบผิดธรรมชาติ

ถ้าหลายเจ้า “ขึ้นพร้อมกัน” โดยไม่มีเหตุผลชัด ให้จดเวลา/สกรีนช็อตไว้เป็นหลักฐาน

ขั้นที่ 5: ร้องเรียนอย่างมีข้อมูล

รวมหลักฐาน (ภาพหน้าจอ ลิงก์ เวลา) แล้วติดต่อหน่วยงานรัฐที่เกี่ยวข้อง เช่น คณะกรรมการการแข่งขันทางการค้า (กขค.) หรือ สภาองค์กรของผู้บริโภค

Mini-Checklist
  • แชร์ข้อมูลราคา/ต้นทุนกับคู่แข่ง? ❌
  • ใช้โมเดลที่เรียนจากข้อมูลคู่แข่งโดยตรง? ❌
  • มีป้ายกำกับคอนเทนต์สปอนเซอร์? ✅
  • อธิบายหลักการจัดอันดับแบบย่อยง่าย? ✅
  • เก็บข้อมูลเท่าที่จำเป็น (data minimization)? ✅
เคสสั้น ๆ ใกล้ตัว: “เรียกรถแล้วราคาพุ่ง” ผิดไหม?
  • ถ้าเป็น Dynamic Pricing จากดีมานด์สูง (ฝนตก ช่วงเลิกงาน) ปกติถือว่า ไม่ผิด
  • แต่ถ้าเห็นหลายแพลตฟอร์ม ขยับราคาพร้อมกันแบบผิดธรรมชาติ ต่อเนื่อง ไม่มีเหตุผลทางตลาดชัดเจน และมีหลักฐานบ่งชี้การสื่อสาร/แลกเปลี่ยนข้อมูล ก็อาจ เข้าข่ายผิดกฎหมาย ได้—ต้องดูข้อเท็จจริงเชิงลึกเสมอ

📌 หากคุณต้องการเป็นนักกฎหมายที่มีทั้ง “ความรู้ทางกฎหมาย” และ “วิสัยทัศน์เพื่อโลกและสังคม” — เรียนต่อที่คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย คือทางเลือกที่คุณไม่ควรพลาด!

📞 สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติม หรือสมัครเรียน ตามรายละเอียดข้างล่าง

การสมัครเรียน ป.ตรี สำหรับผู้จบการศึกษา ม.6 กศน. ปวช. ปวส. หรือเทียบโอน
ใช้กองทุน กยศ. หรือผ่อนชำระค่าเทอมได้

📌ข้อดี

  • 🖌️ จบแล้วได้ skill Certificate เฉพาะทาง
  • 🖌️ เรียนจบภายใน 3 ปีครึ่ง
  • 🖌️ มีสหกิจศึกษา พร้อมฝึกปฏิบัติงาน ก่อนทำงานจริง
  • 🖌️ เรียนต่อเนติบัณฑิตยสภาได้
  • 🖌️ สอบตั๋วทนายความได้
  • 🖌️ เรียนวิชาเฉพาะด้านที่ทันสมัยกับตัวจริง Guru
  • 🖌️ ได้รับการรับรองจาก ก.พ. และ อ.ว.

📌สอบถามข้อมูลเพิ่มเติม ได้ที่ ศูนย์รับสมัครนักศึกษาใหม่ ระดับบัณฑิตศึกษา

  • โทร: 0953675508/02-697-6000
  • 📥 สอบถามเพิ่มเติม หลักสูตรนิติศาสตรบัณฑิต
  • 📌 ID Line : 0953675508
  • 📌 IG : law_utcc
  • 📌Facebook: UtccLawSchool

มาเป็นครอบครัวหอการค้าด้วยกัน

📌สมัครเรียนง่ายได้ 3 ช่องทาง

  • สมัครเรียนออนไลน์ Line : @utcccare (อย่าลืม @) https://lin.ee/x53Mxlf
  • หรือ https://admissions.utcc.ac.th/ *สมัครแล้วอย่าลืมทักไลน์นะ
  • สมัครด้วยตนเองที่ ศูนย์รับสมัครนักศึกษาใหม่ ม.หอการค้าไทย อาคาร 24 (อาคารสัญลักษณ์) ชั้น 2
    ตั้งแต่เวลา 08.30 – 17.00 น. 📌พิกัดการเดินทาง: https://goo.gl/maps/JEY6UvPL8Qh8NyyM9

สอบถามเพิ่มเติม ศูนย์รับสมัครนักศึกษาใหม่ ม.หอการค้าไทย โทร 02-697-6969

แชร์บทความนี้
โปรโมชั่นแนะนํา

หลักสูตร